نقش بسزاي مرکز مطالعات و برنامه‌ريزي معاونت شهرسازي و معماري شهرداري همدان در طراحي و زيبا سازي شهر

تدوين پيوست فرهنگي و اجتماعي براي پروژه‌هاي شهري همدان

شهر به مثابه يک موجود زنده و پويا در معرض تغيير و تحول مداوم مي‌باشد. پايش و رصد دائمي تغييرات فضاهاي شهري و ارائه راهکارهاي کوتاه مدت، ميان مدت و بلند مدت در اين خصوص امري ضروري و اجتناب ناپذير است.

شهرداري به عنوان مهمترين نهاد مديريت شهري، به منظور اداره بهتر شهر و عمل به وظايف قانوني محوله نيازمند استفاده از ظرفيت‌هاي علمي، کارشناسي و تجربي به منظور پايش تحولات شهري و ارائه راهکار‌هاي مناسب مي‌باشد. مرکز مطالعات، طراحي و برنامه‌ريزي شهرداري همدان با اين رويکرد و به منظور پاسخگويي به نياز شهر و مديريت شهري به ارائه طرح‌ها و طراحي پروژه‌هاي موضوعي و موضعي مورد نياز شهر ناشي از ماهيت پوياي آن ايجادشده و اميد است با استفاده از توان کارشناسي و ظرفيت تجربي کارشناسان شهرداري و بهره‌گيري از توان و ظرفيت علمي مراکز پژوهشي، دانشگاهي و جامعه حرفه‌اي شهر بتواند ياري‌گر مديران و دست اندرکاران مسائل شهري در تصميم سازي‌هاي بهينه باشد.

با هدف استفاده بهينه از ظرفيت‌ها و پتانسيل‌هاي کارشناسي و فني پرسنل شهرداري و انجام مطالعات و طراحي پروژه‌ها با رويکرد کاربردي و عملياتي، مرکز مطالعات، طراحي و برنامه‌ريزي شهرداري شروع به فعاليت نموده تا نيازهاي طراحي و مطالعاتي حوزه‌هاي مختلف شهرداري را پاسخگو بوده و بتواند در تعامل با بدنه اجرايي نهاد مديريت شهري(شهرداري)، نسبت به ايجاد نگرش مسئله محور در حوزه برنامه‌ريزي و مديريت شهري اقدام نمايد. اين مرکز از ظرفيت و توان علمي جامعه دانشگاهي و متخصصان حوزه مسائل شهري به صورت مشاوره‌اي و در قالب طرح‌هاي موضعي و موضوعي بهره‌برداري نموده و حاصل تعامل علم و تجربه مي‌تواند مصداق تحقق رابطه حوزه دانشگاهي و پژوهشي با نهادهاي مديريت شهري باشد. طراحي و اجراي پروژه‌هاي شهرسازي موفق از جمله پياده‌راه سازي محورهاي تاريخي بوعلي و اکباتان و ميدان تاريخي امام خميني(ره) در سال‌هاي اخير حاصل نگرش و رويکرد مذکور مي‌باشد. به همين منظور با يوسفي، مدير مرکز مطالعات و برنامه‌ريزي معاونت شهرسازي و معماري شهرداري همدان به گفتگو نشستيم که در ادامه مي‌خوانيد:

اسماعيل يوسفي در تشريح نوع فعاليت‌هاي حوزه تحت مديريت خويش گفت: حوزه معاونت شهرسازي براساس چارت و نمودار شامل سه واحد اعم از شهرسازي مرتبط با طرح تفصيلي و طرح‌هاي جامع و کميسيون ماده پنج، واحد صدور پروانه مربوط به صدور پيش‌نويس ساختماني و ضوابط مرکز مطالعات و برنامه‌ريزي مي‌باشد.

وي مطرح کرد: کارها و اقداماتي که درحوزه مطالعات و برنامه‌ريزي انجام مي‌پذيرد به دو دسته تقسيم مي‌شود، بخشي از آن مربوط به طراحي و مطالعات پروژه‌هاي شهرداري اعم از احداث پارک،ساختن فضاي فرهنگي،پياده‌روها،ساماندهي معابر است که اين طراحي‌ها مي‌تواند طرحي براي احداث پارک در مقياس محله‌اي يا منطقه‌اي و يا براي فضاهاي شهري همانند پياده‌روها باشد.

وي با بيان اينکه فعاليت‌هاي اين مرکز گسترده‌تر از طراحي‌هاي شهري است، اظهار داشت: اقداماتي در خصوص راهبري و هدايت پروژه‌ها و طرح‌هاي بزرگ در شهرداري در حال انجام است که توسط اين مرکز براي پروژه‌ها مشاور معرفي مي‌شود.

وي در تشريح فعاليت انجام گرفته از سوي مشاورين افزود: اگر بخواهيم مثالي در اين خصوص بياوريم اين است که در سال‌هاي اخير، طرح ساماندهي بازار سنتي همدان به اين مرکز واگذار شد تا توسط مشاور طراحي و مطالعه و نتيجه طرح ارائه شود.

يوسفي از طرح ساماندهي ورودي‌هاي شهري خبر داد و گفت: سه ورودي اصلي شهر که ويترين شهر همدان است بايستي به نحو مطلوب و شايسته ساماندهي شوند و در دستور کار قرار گرفته و در اين زمينه مقدمات کار انجام شده و همچنين شرح خدماتي تدوين گردد و در مراجع ذي‌صلاح بررسي و تصويب مي‌شود و نهايتا کار به مشاور اين مرکز واگذار شده و هدايت و راهبري مي‌شود و جلساتي هم برگزار و نقطه نظرها لحاظ خواهد شد.

وي با بيان اينکه طرح مطالعاتي گذر تاريخي-فرهنگي نيز برعهده اين مرکز است، خاطر نشان کرد: در اين طرح مشاور مرکز مطالعاتي، محوري که قابليت تبديل شدن به يک محور توريستي و فرهنگي را داشته باشد شناسايي مي‌کند که اين محور مي‌تواند از آرامگاه بوعلي شروع تا به آرامگاه باباطاهر برسد و به همين ترتيب تمام محورهايي که قابليت اين طرح را دارند به عنوان گذر بافت تاريخي محسوب مي‌شوند و در پيوست اين پروژه قرار مي‌گيرند.

وي با اشاره به اينکه کف سازي، جداره سازي‌ها و تعريف کاربري‌هاي فرهنگي و گردشگري بر روي يک محور تاريخي انجام مي‌شود، اضافه کرد: محور تاريخي-فرهنگي به عنوان يک محور در اختيار راهنمايان گردشگري قرار مي‌گيرد و آن‌ها در طول اين محور جاذبه‌هاي تاريخي و فرهنگي را مورد بازديد قرار مي‌دهند و همچنين مي‌توانند از فضاهاي گردشگري و توريستي، رستوران و سفره‌خانه و... استفاده نمايند، که جزء پروژه‌هاي کلاني است که در مرکز مطالعات، طي يکسال و نيم اخير انجام گرفته است.

مدير مرکز مطالعات و برنامه‌ريزي معاونت شهرسازي و معماري شهرداري همدان در خصوص طرح ايجاد دوپارک منطقه اي و فرامنطقه اي گفت: يک پارک صدهکتاري مربوط به حيدره بنام پارک ولايت و پارک ديگر با مساحت 234هکتاري سد اکباتان است. اين دو پروژه به عنوان پروژه‌هاي پارک‌هاي فرامنطقه‌اي در همدان در حال طراحي و اجراست به طوري‌که مراحل مربوط به مطالعات و طراحي آن در مرکز مطالعات انجام گرفته است. همچنين در اين راستا مطالعات اوليه اعم از طرح جامع و لکه‌گذاري ملي روي آن‌ها انجام شده، فاز بندي اجراي طرح مشخص گرديده و عمليات عمراني آن در حال انجام است که مناطق يک و دو شهرداري همدان پروژه‌هاي مذکور را پيش مي‌برند.

يوسفي در ادامه با اشاره به پروژه‌هاي اجرا شده در طي سال‌هاي اخير،‌ خاطر نشان کرد: پياده‌روسازي‌ها و راهسازي‌ها، همانند پياده‌راه بوعلي، اکباتان و ميدان امام (ره)، طراحي‌هاي پروژه‌هاي ذکر شده در مرکز مطالعات، توسط همکاران اين مجموعه به انجام رسيده است و در کل نزديک به6.5 هکتار در آنجا فضاي شهري طراحي شده و توسط مناطق يک و دو اجرا گرديده است.

وي در ادامه تشريح کرد: از اواخر سال 97به بعد و مخصوصا سال‌هاي 98 و 99موضوعي در سطح شهرداري مطرح شده و آن ابلاغ و دستورعمل مربوط به شهر دوستدار کودک مي‌باشد که از سوي وزارت کشور به تمام شهرداري‌ها ابلاغ شده است که بر اساس آن، فضاهاي شهري با يک سري اقدامات فرهنگي -اجتماعي بايستي به سمت شهر دوستدار کودک پيش بروند که اين وظيفه نيز بر عهده حوزه مرکز مطالعات واگذار شده، شوراي اجرايي آن به رياست معاون شهرسازي و معماري است( مهندس فتحيان) و اعضاي شورا و دبيرخانه شهر دوستدار کودک و اداره متولي آن مرکز مطالعاتي است.

اين مقام مسوول در خصوص اقداماتي که در حوزه شهر دوستدار کودک انجام شده است گفت: در مرکز مطالعات بحث طراحي فضاهاي شهري با رويکرد دوستدار کودک بود که در اين زمينه، چندين پارک طراحي شده است، که از جمله اين پارک‌ها، پارک خلاقيت و مهارت و همچنين پارک ويژه کودکان با نيازهاي ويژه مي‌باشد.

يوسفي در ادامه سخنان خود ابراز کرد: در حقيقت تدوين و طراحي ضوابط و مقررات براي پروژه شهر دوستدار کودک به اين خاطر است که کودکان به راحتي و با امنيت و احساس ايمني بتوانند از انواع فضاهاي شهري استفاده نمايند، همچنين در اين راستا اتاق مادر و کودک در پارک‌هاي مربوطه طراحي شده که توسط دوستان مناطق شهرداري در شرف انجام است.

مدير مرکز مطالعات و برنامه‌ريزي معاونت شهرسازي و معماري شهرداري همدان اظهار کرد: طراحي اتاق‌هاي مادر و کودک فضاي امن و مناسبي را براي مادر و کودک ايجاد مي‌کند و مادراني که کودکان خردسال و شير خوار دارند بتوانند کارهاي مربوط را انجام دهند و همچنين رويکرد خوبي که در اين فضاها افتاده است اتاق قصه گويي مادر و کودک است که تمامي اين اقدامات در حوزه مطالعات شهري به انجام رسيده است.